Xu hướng du học châu Á lên ngôi: Góc nhìn tổng quát để nắm bắt cơ hội
Tóm tắt:
Đại học Hong Kong (The University of Hong Kong) đứng đầu QS World University Rankings: Asia 2026.
Trung Quốc đại lục là quốc gia có số lượng trường được xếp hạng nhiều nhất với 394 cơ sở, trong đó 3 trường nằm trong top 10.
Ấn Độ có 294 trường được xếp hạng. Viện Công nghệ Ấn Độ Delhi (IIT Delhi) là trường có thứ hạng cao nhất của Ấn Độ, đứng thứ 59.
Bảng xếp hạng QS World University Rankings: Asia 2026 đã được công bố. Với 1.526 trường đại học, trong đó 557 trường là lần đầu góp mặt, bảng xếp hạng năm nay bao gồm 25 quốc gia và vùng lãnh thổ, trở thành phiên bản lớn nhất từ trước đến nay.
Mục tiêu của bảng xếp hạng khu vực này là mang lại góc nhìn chuyên sâu hơn về giáo dục bậc cao trong khu vực châu Á. Các chỉ số mới được bổ sung, khác với bảng xếp hạng đại học thế giới, như “Số giảng viên có bằng Tiến sĩ” và “Sinh viên trao đổi”. Một số chỉ số được tăng trọng số, trong khi một số khác được giảm, nhằm phản ánh ưu tiên thực tế của các trường đại học tại châu Á. Bạn có thể xem toàn bộ bảng xếp hạng trên TopUniversities.com.
Các trường đại học hàng đầu châu Á
Top 10 trường trong bảng xếp hạng năm nay gồm:
-
Đại học Hong Kong (University of Hong Kong)
-
Đại học Bắc Kinh (Peking University)
-
Đại học Công nghệ Nanyang Singapore (NTU Singapore)
-
Đại học Quốc gia Singapore (NUS)
-
Đại học Phúc Đán (Fudan University)
-
Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong (HKUST)
-
Đại học Thành phố Hong Kong (CityU)
-
Đại học Trung Văn Hong Kong (CUHK)
-
Đại học Thanh Hoa (Tsinghua University)
-
Đại học Bách khoa Hong Kong (Hong Kong Polytechnic University)
Ngoài top 10, Trường Đại học Văn Lang (Việt Nam) là trường có sự cải thiện lớn nhất, tăng 159 bậc để đạt vị trí 251.
Trường debut có thứ hạng cao nhất năm nay là Đại học Nazarbayev (Kazakhstan), xếp ở vị trí 201.
Xu hướng khu vực
Nguồn sinh viên quốc tế và các điểm đến du học quan trọng hiện diện khắp châu Á. Một số đã phát triển vững mạnh, trong khi một số khác mới nổi lên nhờ sự thay đổi về bối cảnh xã hội và chính trị.
Trong nhiều năm, 4 quốc gia dẫn đầu gồm Anh, Mỹ, Úc và Canada thống trị thị trường du học quốc tế. Tuy nhiên, các chính sách hạn chế sinh viên gần đây đã khiến các điểm đến châu Á ngày càng được ưa chuộng, đặc biệt là ở Đông Á và Đông Nam Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hong Kong (SAR) và Singapore. Nhiều trường đại học châu Á đang áp dụng chiến lược hợp tác quốc tế để mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu.
Tại Trung Á, nổi lên các trung tâm chuyển đổi giáo dục như Kazakhstan, một lựa chọn an toàn và trung lập hơn so với các điểm đến Đông Âu như Nga và Ukraine. Nhiều cơ sở giáo dục TNE (Transnational Education — giáo dục xuyên quốc gia) cũng đang mở tại Uzbekistan.
Tại Nam Á, Ấn Độ tiếp tục là thị trường nguồn sinh viên quốc tế lớn, đồng thời đang nỗ lực thu hút sinh viên nước ngoài đến học tại các trường của họ. Nepal và Bangladesh cũng trở thành những thị trường nguồn quan trọng khi tỷ lệ sinh viên du học nước ngoài ngày càng lớn.

Trung Quốc (Đại lục)
Trung Quốc đại lục là quốc gia có số lượng trường đại học được xếp hạng nhiều nhất với 394 cơ sở, trong đó có 3 trường thuộc top 10, 13 trường trong top 50 và 25 trường trong top 100 châu Á. Đây cũng là quốc gia có số lượng trường lần đầu góp mặt trong bảng xếp hạng cao nhất, với 260 trường. Đại học Bắc Kinh là trường có thứ hạng cao nhất của Trung Quốc năm nay, đứng thứ 2 toàn khu vực.
Bên cạnh đó, 48 trường đại học của Trung Quốc đã tăng thứ hạng, trong đó ấn tượng nhất là Đại học Tài chính và Kinh tế Thượng Hải (Shanghai University of Finance and Economics), tăng 103 bậc để đạt vị trí =283.
Nhằm thu hút thêm sinh viên quốc tế, Trung Quốc đại lục đang triển khai thị thực STEM mới, giúp sinh viên mong muốn học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật hoặc y khoa dễ dàng tiếp cận cơ hội học tập tại các trường hàng đầu. Ngoài ra, Trung Quốc cũng mở rộng chính sách thị thực làm việc sau đại học để giữ lại những sinh viên tài năng nhất.
Hong Kong (Đặc khu Hành chính – SAR)
Hong Kong (SAR) có 11 trường đại học góp mặt trong bảng xếp hạng, trong đó 5 trường thuộc top 10 và 6 trường nằm trong top 100. Đại học Hong Kong (University of Hong Kong) đã tăng 1 bậc và trở thành trường có thứ hạng cao nhất năm nay.
Trong số các trường từ Hong Kong, 9 trường đã cải thiện thứ hạng, nổi bật nhất là Đại học Giáo dục Hong Kong (The Education University of Hong Kong), tăng 60 bậc lên vị trí 152.
Hong Kong (SAR) cũng là khu vực có tỷ lệ trường tăng thứ hạng cao nhất châu Á – 81,8%, theo sau là Malaysia và Thái Lan.
City University of Hong Kong, xếp hạng đồng hạng 7 trong khu vực, cũng đạt điểm cao nhất ở 3 chỉ số đánh giá.
Ấn Độ
Ấn Độ có 294 trường đại học trong bảng xếp hạng năm nay. Trường có thứ hạng cao nhất là Học viện Công nghệ Ấn Độ Delhi (IIT Delhi), xếp =59, và là một trong 7 trường nằm trong top 100 khu vực.
Có 36 trường tại Ấn Độ cải thiện thứ hạng, trong đó Sathyabama Institute of Science and Technology tăng mạnh nhất, tăng 111 bậc lên vị trí =262.
Ấn Độ hiện đang trải qua giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ theo Chính sách Giáo dục Quốc gia 2020 (National Education Policy 2020), đặt mục tiêu tăng tỷ lệ nhập học đại học lên 50% vào năm 2035. Bạn có thể xem phân tích của QS về tiến trình thực hiện chính sách này.
Nhật Bản
Nhật Bản có 147 trường đại học được xếp hạng, trong đó 8 trường thuộc top 50 và 12 trường nằm trong top 100. Trường có thứ hạng cao nhất tại Nhật là Đại học Tokyo, xếp 26.
Có 11 trường Nhật Bản cải thiện thứ hạng, nổi bật nhất là Đại học Quốc gia Yokohama (Yokohama National University), tăng 13 bậc lên vị trí =241.
Tương tự Ấn Độ, Nhật Bản đang triển khai sáng kiến trao đổi hai chiều, với mục tiêu gửi 500.000 sinh viên ra nước ngoài và thu hút 400.000 sinh viên quốc tế. Để đạt được mục tiêu này, chính phủ dự định tăng cường mở chương trình giảng dạy bằng tiếng Anh và các chương trình cấp bằng liên kết, giúp giáo dục Nhật Bản dễ tiếp cận hơn đối với sinh viên không biết tiếng Nhật.
Hàn Quốc
Hàn Quốc có 103 trường đại học trong bảng xếp hạng, với 6 trường thuộc top 20 và 15 trường nằm trong top 100. Trường có thứ hạng cao nhất là Đại học Yonsei, đứng thứ 11.
Có 31 trường Hàn Quốc tăng thứ hạng năm nay. Tăng mạnh nhất là Đại học Khoa học và Công nghệ Quốc gia Seoul (Seoul National University of Science and Technology), tăng 86 bậc lên =283.
Cùng với việc Seoul được QS vinh danh là thành phố dành cho sinh viên tốt nhất, Hàn Quốc ngày càng khẳng định vị thế là trung tâm giáo dục đại học của khu vực.
Tương tự nhiều quốc gia Đông Á khác, Hàn Quốc đang phải đối mặt với tình trạng dân số già hóa. Để giải quyết, nhiều trường đại học đang tham gia các sáng kiến chung nhằm tìm kiếm cơ hội mở rộng. Giống Trung Quốc, Hàn Quốc cũng mở rộng chính sách thị thực STEM và cung cấp lộ trình rõ ràng hơn để nhập quốc tịch cho sinh viên muốn ở lại làm việc sau khi tốt nghiệp.
Các chỉ số đánh giá
Chỉ số Danh tiếng Học thuật (Academic Reputation) chiếm 30% tổng điểm xếp hạng và đo lường mức độ uy tín của trường trong cộng đồng học thuật.
Đại học Tokyo là trường có thứ hạng cao nhất ở chỉ số này.
Hong Kong Metropolitan University tăng 274 bậc, trở thành trường cải thiện mạnh nhất. Hong Kong (SAR) cũng là khu vực có điểm trung bình cao nhất cho chỉ số này: 66,3/100.

Các chỉ số đánh giá
Citations per Paper chiếm 10% trọng số và đánh giá tác động của các công trình nghiên cứu.
Asian University for Women là trường đạt điểm cao nhất ở chỉ số này, còn Youngsan University là trường cải thiện mạnh nhất khi tăng 327 bậc. Các trường đại học Singapore có điểm trung bình 96,8, cao nhất khu vực.
Papers per Faculty
Chỉ số này chiếm 5% tổng điểm và đo lường số lượng công bố nghiên cứu mà một trường sản xuất.
-
Trường xếp hạng cao nhất: Maulana Abul Kalam Azad University of Technology, West Bengal
-
Trường tăng bậc nhiều nhất: Dongguk University, tăng 147 bậc
-
Quốc gia có điểm trung bình cao nhất: Macau, với 59,4 điểm
Employer Reputation
Đây là chỉ số có trọng số lớn thứ hai: 20%. Chỉ số đánh giá uy tín của trường đại học trong mắt nhà tuyển dụng và doanh nghiệp.
-
Trường có điểm cao nhất: University of Tokyo
-
Trường cải thiện mạnh nhất: Universitas Negeri Surabaya, tăng 486 bậc
-
Quốc gia có điểm trung bình cao nhất: Singapore (64,5 điểm)
Faculty Student Ratio
Chiếm 10% trọng số, đo lường tỷ lệ giảng viên trên sinh viên — một chỉ báo chất lượng giảng dạy.
-
Trường có kết quả tốt nhất: Aga Khan University
-
Quốc gia dẫn đầu: Brunei Darussalam, điểm trung bình 84,7
-
Trường tăng thứ hạng nhiều nhất: University of Chinese Academy of Sciences, tăng 567 bậc
Staff with a PhD
Chỉ số đánh giá tỷ lệ giảng viên có bằng tiến sĩ, chiếm 5% tổng điểm.
-
Trường xếp hạng cao nhất: National Chiayi University
-
Trường cải thiện nhiều nhất: Beijing Forestry University, tăng 133 bậc
-
Quốc gia có điểm trung bình cao nhất: Brunei Darussalam (89,1 điểm)
Điều này cho thấy thế mạnh nổi bật của Brunei nằm ở chất lượng trải nghiệm học thuật dành cho sinh viên.
International Faculty Ratio
Chỉ số nhỏ, chiếm 2,5%, đo lường tỷ lệ giảng viên quốc tế — phản ánh mức độ hội nhập toàn cầu của trường.
-
Trường đạt điểm cao nhất: City University of Hong Kong
-
Trường cải thiện mạnh nhất: Industrial University of Ho Chi Minh City, tăng 426 bậc
-
Quốc gia dẫn đầu: Singapore và Macau, đều đạt 100 điểm tuyệt đối
International Research Network
Chiếm 10% trọng số, đánh giá mức độ hợp tác nghiên cứu quốc tế.
-
Trường xếp hạng cao nhất: City University of Hong Kong
-
Trường cải thiện nhiều nhất: Nitte University, tăng 342 bậc
-
Quốc gia dẫn đầu: Nepal, điểm trung bình 76,7
International Student Ratio
Chiếm 2,5%, đo lường tỷ lệ sinh viên quốc tế.
-
Trường đứng đầu: Al-Madinah International University
-
Trường cải thiện mạnh nhất: Shahrood University of Technology, tăng 444 bậc
-
Quốc gia dẫn đầu: Macau, đạt điểm trung bình 99,7
Inbound Exchange Students
Chiếm 2,5% tổng điểm, đo lường sinh viên trao đổi đến.
-
Trường có điểm cao nhất: City University of Hong Kong
-
Trường tăng mạnh nhất: Maejo University, tăng 846 bậc
-
Quốc gia dẫn đầu: Singapore, đạt điểm 99,9
Outbound Exchange Students
Chỉ số cuối cùng, cũng chiếm 2,5%, đo lường số sinh viên đi trao đổi ra nước ngoài.
-
Trường dẫn đầu: City University of Hong Kong
-
Quốc gia có điểm trung bình cao nhất: Singapore (99,9 điểm)
-
Trường cải thiện mạnh nhất: Fergana Polytechnic Institute, tăng 832 bậc

Nguồn tham khảo:
- QS Insights – QS World University Rankings: Asia (qs.com)
- QS Press Release – Asia Edition
- QS Insights Magazine